Parkeerregels in een bestemmingsplan: verbod op parkeren in de avond- en nachtperiode

In een uitspraak van 18 maart 2020 heeft de Afdeling zich uitgelaten over de planologische aanvaardbaarheid van een beperkende parkeerregeling in het bestemmingsplan.

Wat speelt er?

De gemeenteraad van Delft heeft na een eerdere tussenuitspraak het bestemmingsplan ‘Het Arsenaal’ opnieuw vastgesteld. Het plan voorziet in parkeren op korte afstand van omwonenden en de gevolgen daarvan waren in eerste instantie niet goed in kaart gebracht.

In het opnieuw gewijzigd vastgestelde plan is een parkeerregeling opgenomen die is gebaseerd op een nieuw akoestisch onderzoek van een deskundige. De omwonenden bestrijden de gewijzigde planregeling.

De regeling

De regeling omvat een beperking van de gebruiksmogelijkheden voor het parkeren op een deel van de gronden met de aanduiding ‘overige zone-beperking parkeren’. De relevante bepaling is hieronder integraal opgenomen.

Lid 3.3.5 luidt: "Ter plaatse van de aanduiding 'overige zone - beperking parkeren' is parkeren niet toegestaan van 19.00 uur tot 7.00 uur."

Beperking parkeren

De gronden die op de verbeelding zijn voorzien van de beperkende aanduiding mogen tussen 19.00 en 7.00 (de avond- en nachtperiode uit het Activiteitenbesluit) niet voor parkeren worden gebruikt.

Handhaafbaarheid

Volgens de omwonenden is handhaving niet reëel omdat het geen openbare weg, maar particuliere gronden betreft. Ook achten zij van belang dat zij volgens hen steeds zelf om handhaving moeten verzoeken wanneer zij een overtreding constateren. Het parkeerverbod geldt in de avond en nacht en controle zal in de praktijk pas de volgende ochtend plaatsvinden, terwijl de auto’s er dan mogelijk niet meer, of niet meer in strijd met het bestemmingsplan, zullen staan.

Oordeel Afdeling

De Afdeling ziet geen aanknopingspunten voor het oordeel dat deze gebruiksregel niet handhaafbaar is. Indien het parkeerterrein in strijd met het bestemmingsplan tussen 19:00 en 07:00 uur wordt gebruikt voor parkeren, kan het gemeentebestuur handhavend optreden. Dat het parkeerterrein op particuliere grond ligt en niet in openbaar gebied, doet hieraan niet af.

Dat omwonenden een eventuele overtreding mogelijk zelf moeten melden, dat niet valt uit te sluiten dat zij dit ’s avonds en ’s nachts niet onmiddellijk kunnen doen en dat het kan voorkomen dat controle pas de volgende ochtend plaatsvindt, maakt evenmin dat de regel niet handhaafbaar is.
Daarbij betrekt de Afdeling dat controle op naleving van het parkeerverbod door een handhavingsambtenaar, al dan niet naar aanleiding van een melding, ook op gezette tijden ’s avonds en ’s nachts kan plaatsvinden, en dat er daarnaast verschillende methoden zijn om ook na 07:00 uur ’s ochtends alsnog een overtreding vast te stellen.

De Afdeling wijst er daarnaast op dat inzet van bestuurlijke handhavingsmiddelen niet de enige methode is om zorg te dragen voor naleving van het parkeerverbod. Zo kunnen er ook fysieke maatregelen worden getroffen om het terrein af te sluiten in de avond- en nachtperiode.

Nut voor de praktijk

De in deze uitspraak gesanctioneerde oplossing biedt een uitkomst voor situaties waar parkeren in de avond- en nachtperiode een juridisch knelpunt oplevert voor het woon- en leefklimaat.

Door parkeren planologisch uit te sluiten in die periodes waar de geluidsnorm het strengst is, kan er planologisch toch medewerking worden verleend aan het plan en hoeft parkeren op die gronden niet onnodig te worden uitgesloten in de dagperiode waar geen knelpunt geldt.

De Afdeling ziet weliswaar geen juridische beletselen, maar de vraag is natuurlijk wel in hoeverre de regeling praktisch handhaafbaar zal zijn en of er ook daadwerkelijk effectief tegen overtredingen zal worden opgetreden. De kans is aanwezig dat omwonenden in een kat- en muisspel verzand raken, veelvuldig achteraf om handhaving zullen moeten verzoeken en uiteindelijk het nakijken hebben. Het bevoegd gezag zal zich dus moeten realiseren dat ze bij het toepassen van deze oplossing de discussie verplaatst van het planologische spoor naar het handhavingsspoo